Một chiếc khẩu trang chất lượng giúp bạn hít thở không khí trong lành dù sống tại một nơi có không khí siêu ô nhiễm đủ các loại virus, vi khuẩn hay bụi nhỏ đến mức vô hình.
Mùa đông – cơn ác mộng cho người có hệ hô hấp nhạy cảm
Mùa đông khô lạnh luôn gắn liền với những căn bệnh hô hấp, như viêm họng, cảm cúm đến viêm phổi, đặc biệt với những người có đường hô hấp nhạy cảm, bị hen suyễn. Cộng với việc không khí tại các thành phố lớn ở Việt Nam, đặc biệt Hà Nội đang ngày càng ô nhiễm nặng, dường như việc hít thở không khí cũng trở nên khó khăn và nguy hiểm hơn.
Mọi người đang dần quen với việc sống trong một môi trường ô nhiễm khói bụi.
Báo cáo hiện trạng môi trường quốc gia 2016 do Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết: “Hầu hết các đô thị lớn của nước ta đang phải đối mặt với tình trạng ô nhiễm không khí ngày càng gia tăng. Ô nhiễm không khí do bụi vẫn là vấn đề nổi cộm nhất ở các đô thị”.
Chỉ số chất lượng không khí (AQI) được đo bởi Đại sứ quán Mỹ tại hai địa điểm trên thành phố Hà Nội không ít lần cảnh báo chất lượng không khí ở mức “unhealthy” (có hại cho sức khoẻ) và “very unhealthy” (rất có hại cho sức khoẻ) – cảnh báo người dân hạn chế ra đường, tham gia các hoạt động công cộng.
Thông báo và dự đoán chất lượng không khí của thành phố Hà Nội, theo website aqicn.org cho tuần từ 22/11 đến 27/11. Theo đó, chất lượng không khí ở Hà Nội thường xuyên trải qua những ngày có mức “có hại cho sức khoẻ” (màu đỏ) và “rất có hại cho sức khoẻ” (màu tím).
Khẩu trang thông thường không thể lọc được bụi bẩn
Bên cạnh CO2 hay khói thuốc lá, một loại hung thần ô nhiễm khác thường được nhắc đến trong kết quả đánh giá chất lượng không khí là bụi mịn PM10 và bụi siêu mịn PM2,5 – loại bụi có kích thước siêu nhỏ, tính bằng micro mét, tất nhiên không thể nhìn thấy bằng mắt thường và có thể xâm lấn vào trong tế bào, cản trở các hoạt động cơ thể.
Về ngắn hạn, bụi mịn “chui” vào phổi khiến máu không lấy được oxy đi nuôi cơ thể, dẫn đến các hệ quả như đau đầu, chóng mặt, cơ thể uể oải.
Về lâu dài, bụi mịn và bụi siêu mịn thường mang theo các ion kim loại đi vào cơ thể, làm nhiễm độc hệ hô hấp, phá huỷ hệ miễn dịch cơ thể.
Ảnh phóng to cho thấy kích thuớc của bụi PM10 và PM2,5 nhỏ hơn bề mặt sợi tóc hàng chục lần. Đây là lí do khiến loại bụi này trở nên nguy hiểm, vì có thể lọt qua các loại vải thông thường, đi thẳng vào phổi.
Khi không khí trở nên ô nhiễm, sức đề kháng con người bị kém đi vì thời tiết thì việc tìm ngay một loại khẩu trang an toàn, lọc được các loại bụi siêu nhỏ trở thành một nhu cầu thiết yếu. Khẩu trang không đơn thuần để che nắng làm da đen sạm hay lọc những hạt bụi to đến mức mắt thường có thể nhìn thấy được – hãy chọn một loại an toàn để đẩy lùi các tác nhân độc hại, ngay cả khi chúng gần như vô hình.
Những tiêu chí của một chiếc khẩu trang an toàn
Bác sĩ Richard Saint Cyr, làm việc tại Tổ chức Y tế Gia đình Bắc Kinh cho biết, có 4 yếu tố quyết định đến tác dụng của một chiếc khẩu trang: chất liệu, độ ôm với gương mặt, độ thông thoáng và tính thẩm mĩ.
Chất liệu
Chất liệu các lớp sẽ quyết định khả năng lọc các vật chất nhỏ đến kích thước như thế nào của khẩu trang. Khẩu trang y tế hoặc khẩu trang vải không thể đảm bảo lọc được các loại bụi có kích thước nhỏ như PM10 hay PM2,5.
Thay vào đó, Viện Khoa học An toàn và Vệ sinh lao động Mĩ đề nghị bạn lựa chọn những loại khẩu trang được chứng nhận về khả năng lọc bụi kích thước nhỏ, chẳng hạn như N95, N99.
Tiêu chuẩn N95 có nghĩa, loại khẩu trang này lọc được 95% các loại bụi có trong không khí, ngay cả bụi siêu mịn. Còn N99 lại lọc được 99% các vật chất có trong không khí, ngăn cản gần như tuyệt đối các loại vi khuẩn, vi rút.
Một chiếc khẩu trang an toàn cần lọc được gần như triệt để các loại bụi mịn PM10, bụi siêu mịn PM2,5 và các loại vi khuẩn, vi rút có hại cho sức khoẻ.
Độ ôm sát mặt
Benjamin Barrett – giáo sư Khoa học Chất lượng Không khí tại King’s College, London, Anh Quốc, tư vấn trên CNN, độ vừa vặn với khuôn mặt là tiêu chí quan trọng bậc nhất của một chiếc khẩu trang, quyết định xem không khí bẩn có thể “nghiễm nhiên” lọt vào phía trong mà không đi qua màng lọc hay không.
Bác sĩ Saint Cyr cũng khẳng định, phần lớn các loại khẩu trang được bán trong các cửa hàng tiện lợi không đạt tiêu chuẩn ôm sát khuôn mặt. “Một điều đáng lo lắng là, mọi người đeo chúng, đi lại khắp mọi nơi với niềm tin rằng mình đang được bảo vệ”.
Theo các chuyên gia, một chiếc khẩu trang an toàn cần phải ôm sát lấy gương mặt, để lọt tối đa 5% không khí thường qua các kẽ hở.
Độ thoáng và tính thẩm mĩ
Ngoài ra, hai yếu tố khác quyết định đến việc người dùng có sẵn lòng đeo khẩu trang hay không chính là độ thoáng của khẩu trang và tính thẩm mĩ của nó.
Nếu một chiếc khẩu trang bí bách, không khí khó lòng lọt qua thì việc thở của người dùng gặp nhiều khó khăn, đặc biệt với những người vận động ngoài trời, hệ hô hấp hoạt động mạnh.
Ngoài ra, một chiếc khẩu trang còn cần có tính thẩm mĩ cao, nghĩa là cấu trúc không quá kì quặc, màu sắc và hoạ tiết đẹp. Điều này khiến người dùng cảm thấy thoải mái, tự tin và sẵn lòng đeo khẩu trang đi khắp mọi nơi.
Một chiếc khẩu trang vừa an toàn, lại vừa “cool ngầu” sẽ hấp dẫn hơn một chiếc khẩu trang kì quặc, cồng kềnh như loại mặt nạ phòng độc của các phi hành gia ngoài vũ trụ.
Sản phẩm đề nghị
VOGMASK MICROFIBER
Vogmask gần như luôn là cái tên đầu tiên được các chuyên gia về chất lượng không khí nhắc đến khi nói về một sản phẩm khẩu trang chất lượng.
Cận cảnh một mẫu khẩu trang Vogmask.
CHẤT LƯỢNG: Các sản phẩm dòng Microfiber của Vogmask đạt tiêu chuẩn N99 của Viện Khoa học An toàn và Vệ sinh lao động Mĩ, đảm bảo lọc 99% các vật thể có trong không khí, kể cả bụi PM0,3 – loại bụi có kích thước 0,3 micromet mà thậm chí, các máy đo chỉ số chất lượng không khí ở Việt Nam chưa xác định được.
Vogmask có phần viền vải đen và gọng kim loại giúp ôm sát lấy gương mặt người dùng. Tuy nhiên, phần quai đeo của sản phẩm này lại không có khả năng điều chỉnh độ rộng nên người sử dụng phải dùng cách thủ công như buộc thắt nút lại.
Bên cạnh đó, các sản phẩm Vogmask còn có kích thước S, M, L nên người dùng thoải mái lựa chọn, tìm được chiếc khẩu trang vừa vặn với gương mặt của mình.
ĐỘ THẨM MĨ: Mặt nạ của Vogmask được ưa thích vì tiên phong trong việc chú trọng yếu tố thời trang bên cạnh việc đáp ứng các tiêu chuẩn về ăn toàn. Các sản phẩm có kiểu dáng đẹp mắt, không kì quặc như khẩu trang phòng độc, có nhiều màu sắc và hoạ tiết trẻ trung.
Vogmask chính là hãng tiên phong cho việc “thời trang hoá” những chiếc khẩu trang chống ô nhiễm an toàn.
MỨC GIÁ: Các thiết kế khẩu trang dòng Microfiber có giá 33 USD (khoảng 749.000 đồng), có thể giặt sạch, tái sử dụng và có hạn tối đa 3 năm kể từ ngày sản xuất. Tuy nhiên, hãng cũng khuyến cáo, nếu phần van nhựa bị hỏng hoặc phần màng lọc bám đầy các hạt nhỏ li ti màu đen thì bạn nên thay mới. Chính vì vậy, nếu sống ở vùng không khí ô nhiễm, hạn sử dụng của khẩu trang sẽ bị giảm đi đáng kể.
Sành điệu và thể hiện cá tính với khẩu trang Vogmask.
CAMBRIDGE MASK
CHẤT LƯỢNG: Đây chính là loại khẩu trang chống ô nhiễm bán chạy nhất trên Amazon. Khẩu trang của Cambridge có ba lớp, với lớp lọc trong cùng làm từ carbon hoạt tính, đáp ứng các tiêu chuẩn N99. Chất liệu carbon hoạt tính được hãng giới thiệu là có công thức, tiêu chuẩn giống với khẩu trang của quân đội nước Anh. Sản phẩm của hãng chống được các thành phần có hại hoà tan trong khí gas như benzenne, formadelhyde.
Chiếc khẩu trang gọn gàng, nhỏ nhắn của Cambridge Mask thực ra lai lọc được hơn 99% các loại bụi, vi khuẩn, cả khí gas độc hại.
Sản phẩm này có thiết kế khá giống Vogmask, với phần vải đen quanh khẩu trang ôm sát gương mặt, giúp không khí không lọt qua các kẽ hở. Ưu điểm của khẩu trang Cambridge là có phần nút điều chỉnh độ ôm của khẩu trang ở phía góc dưới bên trái nên đảm bảo sản phẩm sẽ vừa vặn với khuôn mặt.
Bên cạnh đó, loại khẩu trang này có 5 kích cỡ từ XS đến XL, chia theo các khoảng cân nặng của người dùng từ 6 đến hơn 90kg nên bạn dễ tìm được một sản phẩm vừa vặn với gương mặt hơn.
ĐỘ THẨM MĨ: Ra đời sau Vogmask, sản phẩm của Cambridge cũng sở hữu mẫu mã hợp thời, nhiều màu sắc, thiết kế đẹp mắt nên bạn có thể tự tin đeo đi khắp mọi nơi.
Những chiếc khẩu trang được đặc tên đậm chất Anh Quốc và có thể trở thành một món phụ kiện thời trang.
MỨC GIÁ: Một chiếc khẩu trang Cambridge Mask dòng Classic có giá 19GBP (khoảng 571.000 đồng) – rẻ hơn Vogmask kha khá.
Về hạn sử dụng, hãng đưa ra những hướng dẫn rõ ràng hơn Vogmask. Cũng như sản phẩm của Vogmask, không khí càng ô nhiễm, khẩu trang càng nhanh hết tác dụng. Tuỳ theo chỉ số chất lượng không khí AQI mà một chiếc khẩu trang Cambridge có tuổi thọ dao động từ 6 tháng đến 90 giờ đeo.
Với tình trạng không khí ở mức “gây hại sức khoẻ”, “gây hại sức khoẻ trầm trọng” như ở Hà Nội trong thời gian vừa qua, mỗi chiếc khẩu trang có tuổi thọ khoảng 220 giờ. Ví dụ nếu mỗi ngày bạn đeo khẩu trang 2 tiếng, với điều kiện không khí có hại, có hại trầm trọng, sản phẩm này có hạn dùng 110 ngày – khoảng gần 4 tháng. Xem thêm thông tin về hạn dùng sản phẩm trong các điều kiện môi trường khác nhau tại đây.
Tiêu chí của Cambridge Mask về mặt thiết kế lẫn kích cỡ chính là ai cũng có thể tìm cho mình một chiếc khẩu trang ưng ý.
KHẨU TRANG MỘT LẦN 3M 9501
CHẤT LƯỢNG: 3M chính là hãng khẩu trang sử dụng một lần phổ biến bậc nhất thế giới, luôn có mặt tại các cửa hàng tiện lợi ở các thành phố ở Mỹ hoặc Singapore, Trung Quốc với nhiều dòng sản phẩm khác nhau, từ chuyên biệt cho người lao động tại các công trường ô nhiễm đến dành cho người đi đường. Vì vậy, đây chính là giải pháp “cấp cứu” cho bạn nếu chẳng may đi đến một vùng khói bụi, ô nhiễm bất thường.
Chiếc khẩu trang dùng một lần gọn gàng nhưng vẫn đảm bảo an toàn của hãng 3M.
Các sản phẩm khẩu trang của 3M đạt tiêu chuẩn N95 trở lên, đảm bảo lọc ít nhất 95% các vật thể trong không khí, bao gồm bụi siêu mịn PM2,5, đạt tiêu chuẩn an toàn sức khoẻ do các chuyên gia khuyên dùng.
Là loại khẩu trang dùng một lần nhưng 3M 9501 có chất vài dày dặn đạt tiêu chuẩn, phần vải được dựng dáng vòm thoáng đảm bảo người dùng thoải mái hít thở, phần khung kim loại ở mũi giúp bạn có thể điều chỉnh để khẩu trang ôm sát khuôn mặt.
ĐỘ THẨM MĨ: Khẩu trang 3M mẫu 9501 có màu trắng, gần giống khẩu trang y tế, dày dặn và cồng kềnh hơn nhưng vẫn đảm bảo sự nhỏ gọn.
Sản phẩm có thiết kế cơ bản, không cồng kềnh và trông giống một chiếc khẩu trang y tế cao cấp.
MỨC GIÁ: Mỗi chiếc khẩu trang 3M 9501 này có giá 2,5 USD (khoảng 57.000 đồng), có thể gập gọn lại và sử dụng trong vòng khoảng 1 tuần. Sản phẩm không quá đắt đỏ. Bạn có thể thay mới thường xuyên thay vì mất công giữ gìn, bảo quản như 2 loại khẩu trang dùng lâu dài nêu trên.
